Lavanèso(-dóu-levant)
Galega orientalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso(-dóu-levant).
Nom en français : Galéga d'Orient.
Descripcioun :La lavanèso-dóu-levant se pòu trouba, raramen cultivado, dins d'ùni champ de noste relarg. Nous vèn dóu Caucase ounte trachis naturalamen. Coume sa cousino, Galega officinalis, sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu founs e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto cultivado pèr lou fen, proun richo en prouteino (porto de noudule racinàri emé Rhizobium galegae que fisso lou diazoute de l'èr). Au contro de la lavanèso, la planto èi pas empouisounanto, pamens suporto pas la secaresso.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mai à avoust
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Èst
Ref. sc. : Galega orientalis Lam., 1788
Gau(-taca)
Neotinea maculata
Orchidaceae
Noms en français : Orchis maculé, Neotine.
Descripcioun :Aquéu Gau-taca fai parti dóu "nouvèu" gènre Neotinea que caup li gau emé de flour e de fueio mai pichoto e que fan d'espigo de flour toujour proun sarrado. Aquéu se recounèis à si flour pichouneto roso o un pau verdo, que de cop que i'a se duerbon pas (cleistougamo) e emé uno pichoto labreto. A la baso i'a dos o tres fueio verdalo, bèn au sòu e souvènt tacado.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Neotinea
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Liò : Pelouso umido
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-atlantico
Ref. sc. : Neotinea maculata (Desf.) Stearn, 1974